Theo dữ liệu từ IMF, năm 2023, xét 6 quốc gia có quy mô kinh tế lớn nhất Đông Nam Á (ASEAN-6) thì Singapore đang là quốc gia có GDP bình quân đầu người cao nhất với mức 84.730 USD/người, đứng đầu khu vực và nằm trong top 5 toàn cầu.
Giới thiệu về Purchasing Power Parity – PPP (Sức mua tương đương)
Một trong những hạn chế chính của việc sử dụng GDP bình quân đầu người là nó không tính đến sức mạnh của đồng nội tệ so với tỷ giá hối đoái (tỷ lệ trao đổi giữa các đồng tiền quốc gia khác nhau).
Tỷ giá hối đoái thường bị ảnh hưởng bởi dòng vốn đầu tư và nhu cầu sử dụng đồng tiền quốc gia đó.
Ngoài ra, khi sử dụng tỷ giá này, có một số loại hàng hóa không thể giao dịch như phương tiện giao thông nội địa, trường học,… vì chúng không được định giá.
Đồng thời, nó cũng không tính đến sự khác biệt về giá cả giữa các quốc gia. Ví dụ giá rau tươi tại Ấn Độ thường rẻ hơn nhiều so với ở Canada.
Để giải quyết vấn đề này, các nhà kinh tế sử dụng phương pháp Sức mua tương đương (Purchasing Power Parity – PPP). Nó là một phương pháp tính theo tỷ giá hối đoái giữa đơn vị tiền tệ của các nước khác nhau
Các nhà kinh tế học tính xem cùng một lượng hàng của cùng loại hàng hóa khi bán ở hai nước khác nhau bằng đơn vị tiền tệ của hai nước đó thì số tiền phải bỏ ra như thế nào. Từ đó ta có thể so sánh sức mua của hai đơn vị tiền tệ.
Một số ví dụ nổi tiếng là chỉ số Big Mac của tạp chí The Economist và chỉ số Latte của báo Wall Street Journal. Chỉ số Big Mã dùng để đo lường sức mua ngang giá giữa các nước dựa trên giá bánh burger Big Mac của McDonald. Ngược lại chỉ số Latte được tính trên giá của một ly Latte lớn tại Starbucks.
Nguyên tắc biên soạn và công bố GDP của Tổng cục Thống kê Việt Nam
Theo Quyết định 1026/QĐ-TCTK năm 2015 nguyên tắc biên soạn và công bố số liệu tổng sản phẩm trong nước được quy định như sau:
- Bảo đảm tính tập trung, thống nhất trong việc biên soạn, công bố số liệu GDP và GRDP. Đáp ứng việc tiếp cận, khai thác, sử dụng số liệu GDP và GRDP dễ dàng, thuận tiện, bình đẳng.
- Bảo đảm tính đồng bộ, tính hệ thống và tính kết nối ở tất cả các khâu: Thu thập thông tin đầu vào, biên soạn, công bố, phổ biến số liệu đầu ra và lưu trữ số liệu GDP và GRDP và các số liệu thống kê liên quan khác.
- Bảo đảm tính phù hợp giữa số liệu GDP và GRDP và các chỉ tiêu thống kê liên quan khác như: Giá trị sản xuất (GO), chi phí trung gian (IC), giá trị tăng thêm (VA), chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP), xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ, thuế sản xuất và các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô khác.
Qatar có GDP (tổng sản phẩm quốc nội) là 191,85 tỷ USD. GDP tăng trưởng 2%/năm. 60% GDP của nước này từ dầu mỏ.
Với dân số chưa đến 2,69 triệu người, cư dân có mức sống rất cao. Tỷ lệ thất nghiệp ở Qatar là 0%.
Người dân sống tại những quốc gia nhỏ bé nhất về mặt diện tích lại là những người giàu nhất.
Thu nhập GDP bình quân đầu người (GDP PPP) cao thứ 2 thế giới là Luxembourg, tiếp theo là Singapore.
GDP PPP của Luxembourg là 114.360 USD. Ngân hàng là lĩnh vực thế mạnh của Luxembourg, riêng ngành này đã trị giá 1,24 nghìn tỷ USD.
Quốc đảo Singapore có GDP PPP trên 103.000 USD. Sự giàu có của Singapore dựa vào dịch vụ tài chính, xuất khẩu hóa chất và nền kinh tế thúc đẩy tăng trưởng và sáng tạo.
Singapore có cảng biển tấp nập thứ 2 thế giới, xuất khẩu trên 400 tỷ USD hàng hóa mỗi năm.
Tiếp theo trong Top 10 nước có GDP PPP cao nhất thế giới là Ireland, Brunei, Na Uy, UAE, Kuwait, Thụy Sĩ và Mỹ.
Có nhiều phương pháp khác nhau để so sánh các nền kinh tế, tuy nhiên, so sánh các quốc gia dựa trên GDP bình quân đầu người vẫn là một trong những cách phổ biến và đáng tin cậy nhất. Cùng DNSE tìm hiểu những quốc gia có GDP bình quân đầu người cao nhất hiện nay trong bài viết này nhé!
So sánh GDP bình quân đầu người theo giá trị thực với PPP
Việc sử dụng USD giúp so sánh mức mua sắm và tiêu dùng giữa các quốc gia theo một tiêu chuẩn chung, nghĩa là cùng một lượng hàng hóa có thể mua được với số tiền tương đương.
Điều này cho phép so sánh GDP của các quốc gia khác nhau dựa trên khối lượng hàng hóa thực tế mà họ có thể mua được, thay vì chỉ dựa trên tỷ giá hối đoái giữa các đơn vị tiền tệ.
Nếu xét theo PPP, ta có bảng sau:
Ngay khi áp dụng PPP để điều chỉnh, ta có thể nhận thấy một số khác biệt đáng chú ý trong danh sách 10 quốc gia có GDP bình quân đầu người cao nhất.
Một số quốc gia đã thay đổi vị trí trong top 10 như Macao, Thụy Sĩ, Na Uy. Các quốc gia như Iceland, Đan Mạch đã không còn trong top 10, thay vào đó là Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất và San Marino.
Tác dụng của GDP bình quân đầu người
GDP bình quân đầu người tạo ra sự cân đối bằng cách chia tổng sản lượng kinh tế của một quốc gia cho dân số, từ đó tính toán ra GDP trung bình của mỗi người dân. GDP bình quân đầu người cao thường đi kèm với mức thu nhập cao, mức tiêu thụ và chất lượng sống tốt hơn.
Chỉ số đơn giản này giúp các nhà kinh tế và các nhà quyết định chính sách, truyền đạt thông tin về tình trạng phát triển kinh tế đến công chúng một cách dễ hiểu.
Các chỉ tiêu phục vụ biên soạn tổng sản phẩm trong nước
Căn cứ Điều 9 Nghị định 94/2022/NĐ-CP quy định tính các chỉ tiêu phục vụ biên soạn tổng sản phẩm, tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương như sau:
Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Tổng cục Thống kê) thực hiện:
- Tổng hợp, xử lý thông tin đầu vào đã được thu thập như sau:
+ Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Tổng cục Thống kê) trực tiếp thu thập thông tin; tổng hợp thông tin từ bộ, ngành, Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và tập đoàn, tổng công ty nhà nước để biên soạn GDP, GRDP.
+ Bộ, ngành cung cấp thông tin phục vụ biên soạn GDP, GRDP theo quy định của chế độ báo cáo thống kê cấp quốc gia.
+ Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cung cấp thông tin phục vụ biên soạn GDP, GRDP theo Biểu 01/TKQG, Biểu 02/TKQG, Biểu 03/NLTS, Biểu 04/NLTS, Biểu 05/CNXD và Biểu 06/TMDV quy định tại Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định 94/2022/NĐ-CP.
+ Tập đoàn, tổng công ty nhà nước cung cấp thông tin phục vụ biên soạn GDP, GRDP theo Biểu 01/TCT, Biểu 02/TCT, Biểu 03/TCT, Biểu 04/TCT, Biểu 05/TCT, Biểu 06/TCT, Biểu 07/TCT, Biểu 08/TCT, Biểu 09/TCT và Biểu 10/TCT quy định tại Phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định 94/2022/NĐ-CP.
- Tính các chỉ tiêu theo phạm vi cả nước gồm:
+ Trị giá hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu;
+ Trị giá dịch vụ xuất khẩu, nhập khẩu;
+ Thuế sản phẩm, trợ cấp sản phẩm và các chỉ tiêu thống kê khác.
- Tính các chỉ tiêu theo phạm vi vùng, tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương gồm:
+ Thuế sản phẩm, trợ cấp sản phẩm và các chỉ tiêu thống kê khác.
- Hoàn thiện, giải trình kết quả tính các chỉ tiêu phục vụ biên soạn GRDP sau khi thống nhất số liệu giữa trung ương và địa phương.
GDP, GDP bình quân đầu người là gì?
GDP là viết tắt của Gross Domestic Product hay còn gọi là Tổng sản phẩm trong nước.
Theo Nghị định 94/2022/NĐ-CP tổng sản phẩm trong nước là giá trị sản phẩm vật chất và dịch vụ cuối cùng được tạo ra của nền kinh tế trong một khoảng thời gian nhất định. Điều này có nghĩa trong GDP không tính các giá trị sản phẩm vật chất và dịch vụ đã sử dụng ở các khâu trung gian trong quá trình sản xuất tạo ra sản phẩm. GDP biểu thị kết quả sản xuất do các đơn vị thường trú tạo ra trong lãnh thổ kinh tế của một quốc gia.
Còn GDP bình quân đầu người là tổng sản phẩm quốc nội của quốc gia trong năm chia cho dân số trung bình trong năm tương ứng.
